Μητρικός θηλασμός και υγεία

Μια αρκετά σημαντική υπόθεση μετά την εγκυμοσύνη είναι αυτή του θηλασμού. Οι περισσότερες μητέρες αγχώνονται για το αν θα τα καταφέρουν, εφόσον είναι και η πρώτη τους φορά. Οι ειδικοί φυσικά σπεύδουν να τις βοηθήσουν γιατί αντιλαμβάνονται την αναγκαιότητά του, τόσο για το βρέφος όσο και για την ίδια την μητέρα. Καλό είναι ο θηλασμός να διαρκεί 6 έως 12 μήνες ωστόσο, συνίσταται τα βρέφη να θηλάζουν αποκλειστικά για τους 4 έως 6 πρώτους μήνες της ζωής τους. Το παράδοξο είναι ότι λιγότερο από 5% των μητέρων επιλέγει να θρέψει το μωρό της, για διάστημα 6 μηνών, μόνο με το δικό τους γάλα όταν, μάλιστα, είναι ιδανικό να χρησιμοποιείτε ως συμπληρωματική τροφή και στο δεύτερο χρόνο της ζωής του παιδιού. Μπορεί να προκύψουν κάποια προβλήματα (μαστίτιδα και ερεθισμένες θηλές) από την διαδικασία του θηλασμού τα οποία μαζί με τον αισθητικό παράγοντα, ωθούν πολλές γυναίκες στο γάλα του εμπορίου. Επίσης, οι εργαζόμενες γυναίκες έχουν ένα ακόμα λόγο να διακόψουν την γαλουχία με την λήξη της άδειας μητρότητας, αφού αυτό σημαίνει την επιστροφή τους στην δουλειά.
Το μητρικό γάλα θεωρείται ιδανικό, καθώς περιέχει ορμόνες και αντιοξειδωτικά, απαραίτητα για την υγεία και την ανάπτυξη του νεογνού. Είναι αρκετά εύπεπτο και τα αντισώματα που περιέχει χτίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα του βρέφους προστατεύοντάς το από τις λοιμώξεις του αναπνευστικού, τις ωτίτιδες, τις λοιμώξεις του ουροποιητικού και την μηνιγγίτιδα. Επίσης προστατεύει από διαταραχές του πεπτικού όπως η κοιλιοκάκη, η νόσος Crohn και η ελκώδη κολίτιδα στους ενήλικες.
Τα μωρά που θηλάζουν παρουσιάζουν λιγότερες διάρροιες και δεν έχουν δυσκοιλιότητα αφού οι πρωτεΐνες του μητρικού γάλατος απορροφώνται καλύτερα. Οι πιθανότητες εμφάνισης διαβήτη, άσθματος και αλλεργιών ελαχιστοποιούνται εξαιτίας του θηλασμού. Η παχυσαρκία επίσης προλαμβάνεται γιατί τα νεογνά που σιτίζονται με ξένο γάλα πιέζονται από την μητέρα να αδειάσουν το μπουκάλι, με αποτέλεσμα να καταναλώνουν όλη την ποσότητα και να παίρνουν περισσότερες θερμίδες. Αντιθέτως, κατά τον θηλασμό έχουν γρήγορα το αίσθημα του κορεσμού και σταματούν μόνα τους. Λόγω του θηλασμού οξύνεται η ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη ενώ αμβλύνονται τα προβλήματα συμπεριφοράς όπως η δυσκολία κοινωνικοποίησης, η ασυνήθιστη ανησυχία και η υπερδιέγερση κατά την παιδική ηλικία. Παιδιά τα οποία θήλασαν όντας βρέφη  φαίνεται να έχουν υψηλότερο IQ ενώ βρέφη που γεννιούνται πρόωρα και παράλληλα καταναλώνουν μητρικό γάλα έχουν περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν. Ευνοείται η νευρολογική ανάπτυξη του βρέφους και προστατεύεται από τον κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις κατά την ενήλικο ζωή.
Η γαλουχία δεν ωφελεί μόνο το νεογνό αλλά και την μητέρα. Η οικογένεια και η πολιτεία βγαίνουν επίσης κερδισμένες. Οι μητέρες που θηλάζουν νοσούν λιγότερο από καρκίνο των ωοθηκών και του μαστού ενώ προσβάλλονται λιγότερο συχνά από οστεοπόρωση. Φαίνεται να επανακτούν πιο γρήγορα το αρχικό τους βάρος, έχουν μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση και οι ορμόνες άγχους παρουσιάζονται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με τις μη θηλάζουσες. Εξαιτίας του θηλασμού η μήτρα επανέρχεται πιο γρήγορα στο αρχικό της μέγεθος. Παράλληλα παρέχεται αντισυλληπτική προστασία, προστατεύοντας με αυτό τον τρόπο την μητέρα από την πιθανότητα δεύτερης συνεχόμενης κύησης, δίνοντάς της έτσι χρόνο να αναπληρώσει τις ανάγκες της σε θρεπτικά συστατικά. Επιπλέον, επιτυγχάνεται συντήρηση των αποθεμάτων σιδήρου της μητέρας. Ο θεσμός της οικογένειας ισχυροποιείται αφού κατά την διάρκεια του θηλασμού ο δεσμός της μητέρας με το βρέφος γίνεται πιο στενός. Ο οικογενειακός προϋπολογισμός δεν επιβαρύνεται, αντιθέτως εξοικονομούνται 100 – 200 ευρώ το μήνα γιατί δεν χρησιμοποιείται το ξένο γάλα σε σκόνη. Το μητρικό γάλα δεν χρήζει αποστείρωσης και μπορεί άμεσα να καταναλώνεται από το βρέφος στην σωστή θερμοκρασία και σύσταση.
Αρκετά οφέλη αποκομίζει και η πολιτεία λόγω του θηλασμού μιας και μειώνεται η εξαγωγή συναλλάγματος(τα βρεφικά γάλατα είναι εισαγωγής) και χρειάζεται να δαπανεί λιγότερα χρήματα για την φαρμακευτική και νοσοκομειακή περίθαλψη αφού μειώνεται η νοσηρότητα των παιδιών που θήλασαν κατά την βρεφική τους ηλικία. Ακόμα, ο θηλασμός αποτελεί σημαντική πηγή θρεπτικών συστατικών σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης(σεισμοί, πλημμύρες) για βρέφη και μικρά παιδιά. Είναι ασφαλής πρακτική και φιλική προς το περιβάλλον.
Το μητρικό γάλα εξελίσσεται συνεχώς, αλλάζοντας σύσταση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το πύαρ ή πρωτόγαλα που παράγεται αμέσως μετά τον τοκετό κατά την 1^η έως 7^η ημέρα. Περιέχει χρήσιμες για την άμυνα του βρέφους ουσίες και θρεπτικά συστατικά. Έχει διαπιστωθεί ότι η σύσταση του μητρικού γάλατος αλλάζει όταν ένα βρέφος γεννιέται πρόωρο. Ωστόσο, έρευνες υποδεικνύουν ότι και σε αυτή την περίπτωση το μητρικό γάλα αποτελεί την ιδανική τροφή. Για τα βρέφη που δεν κατέστει δυνατόν να θηλάσουν χρησιμοποιούνται κατάλληλα γάλατα, των οποίων η σύσταση είναι όσο το δυνατόν πλησιέστερη σ’ αυτή του μητρικού γάλατος. Σαν βάση για τη παρασκευή τους χρησιμοποιείται  το αποβουτυρωμένο αγελαδινό γάλα ενώ παράλληλα εμπλουτίζονται με μεγαλύτερης ποσότητας βιταμίνες και ανόργανα στοιχεία, από αυτά του μητρικού γάλακτος προκειμένου να αυξηθούν τα επίπεδα απορρόφησης.
Προσωπικά, θεωρώ την υπόθεση του θηλασμού ένα αρκετά ευαίσθητο αλλά και σημαντικό γεγονός. Χρειάζεται μέθοδο, υπομονή και καλή διάθεση. Μην ξεχνάτε ότι ο μητρικός θηλασμός λειτουργεί ως διαχρονικός εμβολιασμός.